Nó được treo trang trọng trên tường, phía trên cái bàn làm việc. Chữ Nhẫn của ông nằm ở giữa, lấp lánh đằng sau tấm kính trong, trên nền giấy gió không trắng lắm. Một loại giấy thô, chắc chắn do người Trung Quốc làm ở một làng xa xôi nào đó. Dưới cái chữ ngoằn ngoèo chễm chệ ở giữa còn có năm chữ nhỏ, viết bằng thứ mực tàu đen rất đẹp và sắc nét. Ông Viện trưởng vui vẻ đọc cho tôi nghe: “Bách nhẫn luyện thành kim”.
Ngày nay có nhiều người treo và thờ chữ “Nhẫn” trong nhà. Tôi đã từng hân hạnh được ngắm nhiều chữ “Nhẫn”. Tôi còn được nghe nhiều về chữ “Nhẫn”. Người ta bảo có đến trăm chữ nhẫn chứa trong chữ “Nhẫn” kia. Là chuyên gia về chữ nghĩa, tôi hỏi ông viện trưởng nọ về một trăm chữ Nhẫn ấy. Bên cái bàn với chén trà sen thơm rất lạ, tôi và ông căng óc và chỉ tìm được đâu đó gần hai chục. Nếu tôi nhớ không nhầm, kể cả chữ nhẫn trong nhẫn cưới, vị chi cũng chỉ tròn hai chục là cùng. Bách nhẫn nghĩa là trăm nhẫn, mới chỉ tìm được hai chục, có nghĩa là bể học của mình còn nông, thành ra nghe vậy mà… biết vậy.
Thế rồi cách đây vài năm, vào một buổi chiều, tôi đang chơi quần vợt trên sân thì thấy anh Hà, một người cực kì sâu sắc và am hiểu nhiều thứ trong đời. Anh là người quen thân, nhà anh ở cạnh nhà tôi. Anh đứng bên ngoài hàng rào sân quần vợt và hình như đã chăm chú theo dõi những cú bạt thuận tay của tôi. Kết thúc set đấu, tôi ra chào anh. Lúc ấy tôi không khỏi tò mò bởi anh vốn là người không thích thể thao. Chợt thấy trong tay anh cầm ống quyển bằng sứ. Tôi hỏi: - Anh có cái gì đấy?
- Chữ! - anh Hà trả lời, thật ngắn gọn và chính xác, như anh vốn là thế.
Tôi tò mò về cái chữ anh nói. Anh bảo đó là chữ, một bức thư pháp và có một người vừa mang từ Bắc Kinh về theo đường hàng không cho anh. Anh đã đặt mua nó,và rằng công phu lắm vì tác giả là nhà thư pháp nổi tiếng nhất nhì Trung Quốc đương đại. Tôi đề nghị anh cho xem. Bên trong ống quyển bằng sứ rất đẹp là thếp giấy lụa cuộn tròn có những tua rua màu.
Anh Hà cẩn thận trải nó ra. Tôi bỗng thấy gai gai người. Chắc chắn tôi đã ngây ra nhìn ngắm. Trên khuông giấy, một chữ “Nhẫn” tuyệt đẹp, viết bằng bút lông to. Nét chữ khoáng đạt, phóng túng và đầy nghệ thuật. Tôi cảm nhận được nét bút ấy, sự tài hoa và ý tưởng tinh tế mà người viết gửi gắm.
Chữ ‘Nhẫn” bao gồm chữ “Tâm” và chữ “Đao”. “Tâm” là tim, là tâm trong “Tâm hồn”; Chữ “Đao” chính là từ chỉ thứ vũ khí lạnh trong từ “đao kiếm”. Trước mắt tôi, chữ “Tâm” to lớn, lồng lộng. Nét phẩy cuối kéo dài về phía phải khuông giấy.
Tôi như bị thôi miên vào cái cứ trải ra ấy. Một cái gì đấy như hút chặt hồn tôi. Trong lặng lẽ, một thứ lặng lẽ thuần khiết và thật sự, một cái gì đấy đã mách bảo tôi từ trong sâu thẳm, rằng có một cái gì đó đang trải ra không dứt.
Tôi thấy nét phẩy vồng ngang và chợt nhớ bầu trời quê tôi thanh bình lúc chạng vạng những chiều hè. Bầu trời sáng, nền trời trong xanh, đâu đó có những giải mây mỏng vắt ngang hờ hững. Hồi bé tôi rất hay một mình ngồi trên bờ đê. Triền đê thoai thoải với những cỏ mật, cỏ lá tre, cỏ may, chúng xanh rì lan xuống tận chân đê.
Trong gió luôn thoảng mùi hăng hắc nồng của cỏ. Những ngọn cỏ may với bông hoa có cái cuống thanh mảnh trông như cái ăng ten vút cao màu nâu đậm. Trong kí ức của tôi cỏ may triền đê trông như những người lính trang nghiêm mà hiền lành. Cả triền đê là một rừng bạt ngàn phe phất trong gió những anh lính cỏ may. Tôi ngồi ở đó, để mặc đám bạn cùng trang lứa đang đùa nghịch đâu đấy và ngước nhìn lên bầu trời mênh mang.
Bầu trời ấy ở đây, trên khuông giấy nhỏ này. Những nét mực của chiếc chổi lông trong tay người nghệ sỹ như mê sảng trong một nét múa huyền diệu để rồi vẽ lại trên giấy những nét đậm vón lại đan xen cùng những vẩn mờ nhạt. Trông chúng tựa như những vẩy mây, rất tự nhiên.
Có thể nó vừa vương vãi, vừa thành hình trên giấy, nhưng dường như người nghệ sỹ đã xuất thần trong phút thăng hoa mà chứa chất trong đó cả gió, cả mưa, cả thời gian cần thiết để cái gì đó từ mực, từ bút ngay lập tức đã về với chính mình, về với…Tự nhiên. Tôi thấy thế trong sự gai gai, trong sự ngây ngây.
Tôi thấy những vảy mây trời chiều quê tôi, nó dường như chảy dài, bất tận. Nó đang…vắt ngang bầu trời.
Chẳng còn nét bút, chẳng còn chữ, chỉ là một bức tranh. Nó mê hoặc tôi. Ở bên trên, xung quanh nó, cả khuông giấy là bầu trời chiều mất rồi. Một bầu trời tuổi thơ thanh bình mà đâu đó bạt ngàn anh lính cỏ may; Một bầu trời thanh niên rong ruổi những ước mơ sôi sục. Sau này lớn lên, dù ở trời Âu xa xăm hay ở chốn đô thành bụi bặm, ở đâu tôi cũng cố tìm cho mình những phút giây bình yên, một mình lặng lẽ và ngước mắt lên. Tôi biêt phía trên ấy bao giờ cũng là bầu trời mênh mang.
Bức thư pháp hút hồn tôi. Tôi chợt nhận ra chẳng còn là bầu trời nhỏ nữa, cái bầu trời mà tôi vẫn hay ngước mắt nhìn lên ấy. Trên khuông giấy, tôi đã thấy một bầu trời mênh mông, khoáng đạt. Mà cũng chẳng còn là bầu trời mênh mông khoáng đạt nữa. Tôi thấy một cái gì đó lớn hơn nhiều. Nét phẩy ngang kia như biến đổi và tôi đã thấy một dòng sông hùng vĩ chảy bất tận trong bầu trời. Tôi thấy một giải Ngân hà hùng vĩ nhưng rất bé nhỏ, thật sự bé nhỏ và ở trong vũ trụ bao la.
Phía dưới khuông giấy lụa là một nét đao hùng dũng, mạnh mẽ, thẳng băng chĩa vào bầu trời. Nét đao mạnh mẽ, cương quyết đâm vào trái tim con người hoặc chính xác ra là nó đang đâm vào trời chiều, đâm vào khoảng không bao la của vũ trụ, nơi có dòng sông Ngân hà đang hờ hững trôi trong thanh tịnh. Tôi đọc được cái thần cương trí dũng của cây đao to lớn. Lặng đi một lúc, tôi bảo: - Đẹp quá!
Thế rồi tôi chợt hiểu. Nhân loại đúng là đã phức tạp hoá biển học chữ ‘Nhẫn” kia rồi.
Thay vào việc bàn luận và đi tìm trăm chữ “Nhẫn” chứa trong chữ “Nhẫn” đó, thực chất chỉ có một thứ, nó chính là chữ “Nhẫn” thực sự mà mọi người vẫn thờ phụng và hòng tìm ra nó dù chỉ một phần: trái tim, tâm hồn hãy mênh mông to lớn, hãy có nó và lồng lộng đất trời!
Với tâm hồn đó, và chỉ với tâm hồn đó mới có thể, mới là… Nhẫn thực sự, Nhẫn tận cùng.
Một ngọn đao hay hàng triệu ngọn đao đi chăng nữa, cho dù là hùng dũng, mạnh mẽ đến đâu thì cũng chẳng thể khuấy động hoặc làm mảy may gì bầu trời khoáng đạt, vũ trụ mênh mông và bình yên kia!
Ở tận cùng, các chữ ấy gặp nhau: “Nhẫn”, “Phật”, “Chúa”, “Thích Ca”, “Jesu”, “Yêu Thương”...
Ở tận cùng, chỉ có một, chỉ là một: Chân Lý.
Ngày nay có nhiều người treo và thờ chữ “Nhẫn” trong nhà. Tôi đã từng hân hạnh được ngắm nhiều chữ “Nhẫn”. Tôi còn được nghe nhiều về chữ “Nhẫn”. Người ta bảo có đến trăm chữ nhẫn chứa trong chữ “Nhẫn” kia. Là chuyên gia về chữ nghĩa, tôi hỏi ông viện trưởng nọ về một trăm chữ Nhẫn ấy. Bên cái bàn với chén trà sen thơm rất lạ, tôi và ông căng óc và chỉ tìm được đâu đó gần hai chục. Nếu tôi nhớ không nhầm, kể cả chữ nhẫn trong nhẫn cưới, vị chi cũng chỉ tròn hai chục là cùng. Bách nhẫn nghĩa là trăm nhẫn, mới chỉ tìm được hai chục, có nghĩa là bể học của mình còn nông, thành ra nghe vậy mà… biết vậy.
Thế rồi cách đây vài năm, vào một buổi chiều, tôi đang chơi quần vợt trên sân thì thấy anh Hà, một người cực kì sâu sắc và am hiểu nhiều thứ trong đời. Anh là người quen thân, nhà anh ở cạnh nhà tôi. Anh đứng bên ngoài hàng rào sân quần vợt và hình như đã chăm chú theo dõi những cú bạt thuận tay của tôi. Kết thúc set đấu, tôi ra chào anh. Lúc ấy tôi không khỏi tò mò bởi anh vốn là người không thích thể thao. Chợt thấy trong tay anh cầm ống quyển bằng sứ. Tôi hỏi: - Anh có cái gì đấy?
- Chữ! - anh Hà trả lời, thật ngắn gọn và chính xác, như anh vốn là thế.
Tôi tò mò về cái chữ anh nói. Anh bảo đó là chữ, một bức thư pháp và có một người vừa mang từ Bắc Kinh về theo đường hàng không cho anh. Anh đã đặt mua nó,và rằng công phu lắm vì tác giả là nhà thư pháp nổi tiếng nhất nhì Trung Quốc đương đại. Tôi đề nghị anh cho xem. Bên trong ống quyển bằng sứ rất đẹp là thếp giấy lụa cuộn tròn có những tua rua màu.
Anh Hà cẩn thận trải nó ra. Tôi bỗng thấy gai gai người. Chắc chắn tôi đã ngây ra nhìn ngắm. Trên khuông giấy, một chữ “Nhẫn” tuyệt đẹp, viết bằng bút lông to. Nét chữ khoáng đạt, phóng túng và đầy nghệ thuật. Tôi cảm nhận được nét bút ấy, sự tài hoa và ý tưởng tinh tế mà người viết gửi gắm.
Chữ ‘Nhẫn” bao gồm chữ “Tâm” và chữ “Đao”. “Tâm” là tim, là tâm trong “Tâm hồn”; Chữ “Đao” chính là từ chỉ thứ vũ khí lạnh trong từ “đao kiếm”. Trước mắt tôi, chữ “Tâm” to lớn, lồng lộng. Nét phẩy cuối kéo dài về phía phải khuông giấy.
Tôi như bị thôi miên vào cái cứ trải ra ấy. Một cái gì đấy như hút chặt hồn tôi. Trong lặng lẽ, một thứ lặng lẽ thuần khiết và thật sự, một cái gì đấy đã mách bảo tôi từ trong sâu thẳm, rằng có một cái gì đó đang trải ra không dứt.
Tôi thấy nét phẩy vồng ngang và chợt nhớ bầu trời quê tôi thanh bình lúc chạng vạng những chiều hè. Bầu trời sáng, nền trời trong xanh, đâu đó có những giải mây mỏng vắt ngang hờ hững. Hồi bé tôi rất hay một mình ngồi trên bờ đê. Triền đê thoai thoải với những cỏ mật, cỏ lá tre, cỏ may, chúng xanh rì lan xuống tận chân đê.
Trong gió luôn thoảng mùi hăng hắc nồng của cỏ. Những ngọn cỏ may với bông hoa có cái cuống thanh mảnh trông như cái ăng ten vút cao màu nâu đậm. Trong kí ức của tôi cỏ may triền đê trông như những người lính trang nghiêm mà hiền lành. Cả triền đê là một rừng bạt ngàn phe phất trong gió những anh lính cỏ may. Tôi ngồi ở đó, để mặc đám bạn cùng trang lứa đang đùa nghịch đâu đấy và ngước nhìn lên bầu trời mênh mang.
Bầu trời ấy ở đây, trên khuông giấy nhỏ này. Những nét mực của chiếc chổi lông trong tay người nghệ sỹ như mê sảng trong một nét múa huyền diệu để rồi vẽ lại trên giấy những nét đậm vón lại đan xen cùng những vẩn mờ nhạt. Trông chúng tựa như những vẩy mây, rất tự nhiên.
Có thể nó vừa vương vãi, vừa thành hình trên giấy, nhưng dường như người nghệ sỹ đã xuất thần trong phút thăng hoa mà chứa chất trong đó cả gió, cả mưa, cả thời gian cần thiết để cái gì đó từ mực, từ bút ngay lập tức đã về với chính mình, về với…Tự nhiên. Tôi thấy thế trong sự gai gai, trong sự ngây ngây.
Tôi thấy những vảy mây trời chiều quê tôi, nó dường như chảy dài, bất tận. Nó đang…vắt ngang bầu trời.
Chẳng còn nét bút, chẳng còn chữ, chỉ là một bức tranh. Nó mê hoặc tôi. Ở bên trên, xung quanh nó, cả khuông giấy là bầu trời chiều mất rồi. Một bầu trời tuổi thơ thanh bình mà đâu đó bạt ngàn anh lính cỏ may; Một bầu trời thanh niên rong ruổi những ước mơ sôi sục. Sau này lớn lên, dù ở trời Âu xa xăm hay ở chốn đô thành bụi bặm, ở đâu tôi cũng cố tìm cho mình những phút giây bình yên, một mình lặng lẽ và ngước mắt lên. Tôi biêt phía trên ấy bao giờ cũng là bầu trời mênh mang.
Bức thư pháp hút hồn tôi. Tôi chợt nhận ra chẳng còn là bầu trời nhỏ nữa, cái bầu trời mà tôi vẫn hay ngước mắt nhìn lên ấy. Trên khuông giấy, tôi đã thấy một bầu trời mênh mông, khoáng đạt. Mà cũng chẳng còn là bầu trời mênh mông khoáng đạt nữa. Tôi thấy một cái gì đó lớn hơn nhiều. Nét phẩy ngang kia như biến đổi và tôi đã thấy một dòng sông hùng vĩ chảy bất tận trong bầu trời. Tôi thấy một giải Ngân hà hùng vĩ nhưng rất bé nhỏ, thật sự bé nhỏ và ở trong vũ trụ bao la.
Phía dưới khuông giấy lụa là một nét đao hùng dũng, mạnh mẽ, thẳng băng chĩa vào bầu trời. Nét đao mạnh mẽ, cương quyết đâm vào trái tim con người hoặc chính xác ra là nó đang đâm vào trời chiều, đâm vào khoảng không bao la của vũ trụ, nơi có dòng sông Ngân hà đang hờ hững trôi trong thanh tịnh. Tôi đọc được cái thần cương trí dũng của cây đao to lớn. Lặng đi một lúc, tôi bảo: - Đẹp quá!
Thế rồi tôi chợt hiểu. Nhân loại đúng là đã phức tạp hoá biển học chữ ‘Nhẫn” kia rồi.
Thay vào việc bàn luận và đi tìm trăm chữ “Nhẫn” chứa trong chữ “Nhẫn” đó, thực chất chỉ có một thứ, nó chính là chữ “Nhẫn” thực sự mà mọi người vẫn thờ phụng và hòng tìm ra nó dù chỉ một phần: trái tim, tâm hồn hãy mênh mông to lớn, hãy có nó và lồng lộng đất trời!
Với tâm hồn đó, và chỉ với tâm hồn đó mới có thể, mới là… Nhẫn thực sự, Nhẫn tận cùng.
Một ngọn đao hay hàng triệu ngọn đao đi chăng nữa, cho dù là hùng dũng, mạnh mẽ đến đâu thì cũng chẳng thể khuấy động hoặc làm mảy may gì bầu trời khoáng đạt, vũ trụ mênh mông và bình yên kia!
Ở tận cùng, các chữ ấy gặp nhau: “Nhẫn”, “Phật”, “Chúa”, “Thích Ca”, “Jesu”, “Yêu Thương”...
Ở tận cùng, chỉ có một, chỉ là một: Chân Lý.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Hải Khoát cám ơn các bạn đã ghé thăm nhà mới. Nhà mình đơn sơ nhưng tấm lòng rộng mở.