KỶ NIỆM LẠI ÙA VỀ

Cách đây vài năm, một lần tại Vũng Tàu, Quang Thái  bảo:
- Này Hải, mày còn nhớ bài thơ này không?

Nói đoạn, Quang Thái đọc, không ngân nga lắm:

Đêm nay ba đứa đứng canh trường,
Dưới bóng trăng tròn phảng phất hương...

Tôi hỏi Thái:

- Thơ của ai thế?
- Của mày đấy.

Quả là tôi đã quên. Nhưng nghe Thái kể, tôi cũng lờ mờ nhớ ra. Hồi đó học sinh phải trực trường. Trực vào ban đêm. Có một đêm có tôi, có trăng, có Thái  và... chẳng hiểu có ai đó nữa không hả trời?!!!

Kỷ niệm lúc này là việc Thái vẫn nhớ được mấy câu thơ thời cắp sách xa lắc xa lơ. Giữa tiếng sóng biển Vũng Tàu ì oạp, lúc đó tôi bảo Thái, giọng trầm lắm:

- Tao hạnh phúc quá. Tao thấy mình hơn cả ông TH (một nhà thơ mà tôi cho là vĩ đại nhất) vì có người thuộc thơ.

Về thơ, về thuở cắp sách, tôi còn có một kỉ niệm. Hồi đó là năm lớp 12. Cả lớp bận túi bụi chuyện học hành. Bài vở nhiều, nhưng cái chính là phía trước. Phía trước là tương lai, nó vốn luôn mờ mịt. Còn vài tháng là đến kì thi đại học. Dịp đó lớp bắt đầu rộ lên phong trào viết lưu bút.

Các bạn nữ coi việc này là hệ trọng. Vài thằng con trai, trong đó có tôi, coi chuyện lưu bút là trò...trẻ con. Phải mãi sau này tôi mới hiểu ra: tôi đã có thời thật ngây ngô và không sâu sắc gì. Tôi không chú ý gì lắm đến việc sắm cho mình một cuốn sổ đẹp, sau đó đưa cho từng bạn và đề nghị viết... Tôi đã thật thiệt thòi khi không làm thế.

Quả thật hồi đó tôi thấy tôi ngu dại vô cùng!

Lớp ở tòa nhà Unicef, tầng 2, phía cuối hành lang. Bây giờ nhà ấy không còn. Thay vào đó là những dãy nhà chung cư san sát, lô xô, chen chúc. Cách đây mấy năm, tôi đã một mình ngơ ngác đi tìm trường, tìm lớp, tìm lại dãy nhà Unicef và.. tôi đã lạc. Tôi đã bơ vơ trong khung cảnh bãi bể xưa không còn, trước mắt  chỉ là nương dâu xa lạ.


Vẫn biết đó là thời gian, là cuộc sống. Nó vốn vậy, mà hình như nó phải là vậy nhưng sao tôi vẫn thấy đã mất mát một cái gì đó.


Một buổi chiều chạng vạng, tôi mang đèn sách lên lớp.
Sau giờ cơm tối, mọi người thường lục tục lên lớp học. Cũng có người học ở nhà, tại phòng ngủ. Trên lớp lúc đó chỉ có Tuyến, người Thái Bình, biệt hiệu là Tuyến Già. Tuyến bị gọi thế vì trong đám con trai duy nhất Tuyến sinh năm 1964, tuổi Thìn.

Vốn nghịch ngợm, từng được một thầy trong trường tên là Hoạt gọi là "trùm ăn chơi tỉnh lẻ", tôi bảo Tuyến già:

- Mày viết đẹp, hãy viết lên bảng!

Tuyến cũng là tay nghịch ngầm nên đồng ý. Tuyến già đã nắn nót viết lên bảng bài thơ này:

Còn gì nữa mà chẳng chia ly
Ba năm Chuyên ngữ lấy gì làm vui.
Cho nên lưu niệm làm...khui,
Thôi đừng đưa nữa để tui học bài.

Bây giờ thấy bài thơ này (nếu nó được gọi là thơ) thật đáng sấu hổ, bậy nhất là vần...ui. Nhưng vào thời 30 năm trước sao tôi thấy nó...trí tuệ thế. Tôi cười sằng sặc, Tuyến cũng cười sằng sặc khi thấy bài thơ chễm chệ trên bảng.

Một lúc sau thì Thanh Lý bước vào lớp. Bọn tôi mắt la mày liếc xem thái độ cô bạn xinh xắn này thế nào. Lý nhìn ra ngay trò của chúng tôi. Lớp 12, với trình độ tiếng Nga ấy, tôi đã không hiểu làm sao Lý lại biết.. ui là cái gì. Tôi càng ngạc nhiên và cho đến bây giờ vẫn không thể lý giải nổi tại sao Lý lại... lại..ghét cái ...ui đến vậy.

Lý "quát" bọn tôi:

- Các bạn thật quá đáng!

Quát thì chẳng sợ. Nhưng điều sợ nhất lại là.. Lý khóc.

- Hải, lại trò của bạn. Lên xóa ngay!

Tôi và Tuyến chẳng cười được nữa. Tôi lặng lẽ lên bảng và cầm giẻ lau sạch bài thơ có mùi... ấy.

Một kỉ niệm, thật là một kỉ niệm khó quên.

Tuyến Già bây giờ là thầy giáo cấp ba tại một trường ở Khánh Hòa. Cái nghịch ngợm năm nao bây giờ còn không mà sao Tuyến Già im hơi bặt tiếng như một con cá lặn sâu?

Lý thì đã cùng tôi rong ruổi suốt chặng đường dài: 3 năm cấp ba, 1 năm Thanh Xuân, 1 năm Minsk, 5 năm Simpheropol. Mỗi khi gặp nhau tôi thường đùa cợt với Lý, với các bạn nữ trong lớp:

- Chúng mình đã ăn ở với nhau từng ấy năm, thế mà chẳng có mụn con nào!

Chẳng hiểu Lý còn nhớ kỉ niệm này không?

Có thể bạn không nhớ. Nhưng tôi, tôi vẫn nhớ những giọt nước mắt lăn trên má bạn vào một buổi chiều chạng vạng năm nao.

Rất có thể từ những giọt nước mắt ấy mà tôi - thằng ngu dại này, đã biết bắt đầu một quá trình...khôn.